ورق روغنی چیست؟ از ورق روغنی در چه مواردی استفاده می‌شود؟ انواع ورق روغنی کدام است؟ این‌ها سوال‌هایی هستند که در این مطلب از کیلوتن قصد داریم به طور کامل به بررسی آن‌ها بپردازیم. به طور کلی ورق روغنی یکی از انواع ورق فولادی به شمار می‌رود که تحت فرایندهای خاصی تولید می‌شود و به عنوان یکی از ورق‌های پرکاربرد در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ورق روغنی چیست؟
ورق‌های فولادی را به دو گروه ورق‌های سرد و گرم تقسیم‌بندی می‌کنند و هر کدام دارای ویژگی‌های متفاوتی هستند. ورق روغنی تحت تکنولوژی نورد سرد و در فشار بالا تولید می‌شود. فولاد در دماهای پایین به راحتی تغییر شکل نمی‌دهد؛ از این رو برای تولید ورق‌های سرد باید مراحل پیچیده‌تری را نسبت به ورق‌های گرم پشت سر گذاشت. در فرایند نورد سرد، ورق فولادی را از بین غلتک‌ها با فشار شدید و در دمای بین دمای اتاق و ۲۰۰ درجه سانتی گراد عبور می‌دهند. لازم به ذکر است که این دما برای فلزات جزء دماهای پایین به حساب می‌آید.
ویژگی های ورق روغنی
در طی این فرایند ضخامت ورق‌ها تنظیم می‌شود و میزان تحمل آن‌ها در برابر فشار بالا می‌رود؛ همچنین دو ویژگی استحکام و دوام به آن‌ها اضافه خواهد شد. در یکی از مراحل تولید، این ورق‌ها را روغن‌کاری می‌کنند و به همین علت ظاهری درخشان دارند. دلیل انجام روغن‌کاری افزایش مقاومت ورق در برابر اکسید شدن و خوردگی است. البته بعد از آن که فرایند نورد سرد انجام شد، روغن‌کاری انجام می‌گیرد. در صنایعی که زیبایی ظاهری مورد توجه باشد و به سطحی صیقلی نیاز داشته باشند، ورق‌های روغنی بهترین گزینه هستند. توجه کنید که در هنگام خرید ورق‌های فولادی آشنایی با تفاوت ورق سیاه و روغنی به شما کمک می‌کند تا گزینه مناسب را بر اساس نیاز خود خریداری کنید و مورد سواستفاده قرار نگیرید.
روش تولید ورق روغنی
تولید ورق روغنی از چندین مرحله تشکیل شده است و یک فرایند پیچیده را شامل می‌شود. ورق نورد سرد از کلاف نورد گرم ساخته می‌شود. در فرآیند نورد سرد، کویل نورد گرم زیر دمای تبلور مجدد نورد می‌شود و فولاد نورد معمولی در دمای اتاق تحت نورد قرار می‌گیرد. ورق فولادی با محتوای سیلیکون بالا، شکنندگی و انعطاف پذیری کمی دارد و باید قبل از نورد سرد تا دمای ۲۰۰ درجه سانتی گراد گرم شود. از آنجایی که کویل نورد سرد در طول فرآیند تولید گرم نمی‌شود، هیچ عیب و نقصی مانند سوراخ شدن و اکسید آهن ندارد؛ زیرا این موارد اغلب در نورد گرم دیده می‌شوند. همچنین کیفیت سطح آن و پرداخت در حد بسیار خوبی است.
روش تولید ورق روغنی در ادامه به صورت گام به گام آورده شده است:
۱- غوطه ور شدن در محلول اسید
کویل‌های نورد گرم از یک خط شستشو عبور می‌کنند؛ یعنی جایی که ماشین‌های رسوب شکن و محلول‌های اسید هیدروکلریک مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مواد، وظیفه حذف هر گونه رسوب سطحی یا لایه اکسیدی را دارند که باعث ایجاد ایرادات سطحی در مرحله نهایی پردازش فولاد نورد سرد می‌شود.
۲- نورد سرد
کویل‌های شستشو داده شده در غلتک‌های پشت سر هم به ضخامت مشخصی، معمولاً ۴۰ تا ۹۰ درصد از ابعاد مواد اولیه تحت نورد سرد قرار می‌گیرند. تنظیم شکل نهایی به صورت کاملاً خودکار از طریق ماشین آلات پیشرفته انجام خواهد گرفت.
۳- شستشوی الکترولیت
هدف از تمیز کردن الکترولیتی، حذف روغن روان‌کننده و آلاینده‌های فولاد نورد سرد قبل از فرآیند آنیل است.
۴- آنیل
این مرحله به صورت یک روش تولید بسیار موثر است که به موجب آن می‌توان محصولات فولادی با کیفیت کشش عمیق و استحکام کششی بالا تولید کرد. معمولا دو روش آنیل مورد استفاده قرار می‌گیرند که بازپخت ناپیوسته و آنیل پیوسته را شامل می‌شوند.
۵- برطرف کردن عیوب جزئی با عملیات تسطیح
در مرحله نهایی به منظور از بین بردن عیوب جزئی سطح مانند علائم کشش و ایجاد یک سطح صاف و براق Skin Pass انجام می‌شود. این مرحله باعث کاهش بیشتر ضخامت تا حدود یک درصد می‌شود.
انواع ورق روغنی
ورق‌های روغنی را بر اساس پارامترهای مختلف تقسیم‌بندی می‌کنند که از جمله آن‌ها می‌توان به درصد و نوع آلیاژ و نوع عملیات حرارتی اشاره کرد. بر این اساس انواع ورق روغنی به قرار زیر است:
ورق روغنی ST12
ورق روغنی st12 یکی از رایج‌ترین انواع ورق‌های روغنی است که به آن ورق کششی نیز گفته می‌شود و توانایی خم شدن تا ۴۵ درجه را دارد. در کارهای صنعتی و سازه‌های ساختمانی از این نوع ورق روغنی استفاده می‌شود که ماندگاری بالایی دارد.
ورق روغنی ST13
این نوع ورق روغنی را با نام‌های نیمه‌کششی و نیمه کشسانی می‌شناسند و تا ۹۰ درجه می‌توان آن را خم کرد. تاریخ انقضای آن تا حداکثر ۸ ماه است. کاربرد ورق روغنی st13 در ساخت سازه‌های صنعتی و غیرصنعتی است که جوشکاری و پرسکاری در عمق کم روی آن‌ها انجام می‌گیرد.
ورق روغنی ST14
رق روغنی st14 که به آن ورق فوق کششی گفته می‌شود، یکی دیگر از انواع ورق‌های روغنی است. این نوع ورق روغنی توانایی تا شدن به طور کامل را دارد و تا حداکثر ۸ ماه انقضا خواهد داشت. ورق‌های st14 انعطاف‌پذیری بالایی دارند و از آن‌ها در صنایعی که نیاز به پرسکاری عمیق است و صنایع خودروسازی استفاده می‌کنند.
مشخصات فنی ورق روغنی
فرایندی که برای تولید ورق‌های روغنی انجام می‌شود، باعث شده تا خواص و ویژگی‌های متفاوتی نسبت به ورق‌های نورد گرم داشته باشند. از مشخصات فنی شاخص ورق‌های روغنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- به دلیل تولید ورق‌های روغنی در طی عملیات نورد سرد، مقاومت کششی آن‌ها تا ۲۰ درصد افزایش پیدا می‌کند.
- از مقاومت بالایی در برابر خم شدن و کشش برخوردار هستند.
- مقاومت بالا در برابر کرنش از دیگر مشخصات ورق‌های روغنی است که از تغییر شکل آن‌ها بعد از ساخت جلوگیری می‌کند و باعث می‌شود تا ویژگی‌های ظاهری خود را حفظ کنند.
- در طی عملیات حرارتی، سطح ورق کاملا صاف و یکدست می‌شود.
- عرض استاندارد ورق‌های روغنی بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی متر است.
- ضخامت آن‌ها بین ۳ تا ۳ میلی متر متغیر است.
- دارای سطوح بهتر و کام تر با تلورانس‌های نزدیک‌تر هستند.
- سطوح صاف که اغلب در اثر لمس، احساس چرب بودن را القا می‌کنند.
- دارای لبه‌ها و گوشه‌های مشخصی هستند.
- یکنواختی متحدالمرکزی دارند.
کاربرد ورق روغنی در صنایع مختلف
دقت ابعادی بالا در محصولات حاصل از نورد سرد در کنار عملکرد و سازماندهی عالی فرایند تولید آن، می‌تواند برخی از الزامات مربوط به استفاده‌های خاص مانند عملکرد الکترومغناطیسی، عملکرد کشش عمیق و موارد مشابه را برآورده کند. کویل‌های حاصل از نورد سرد در طیف گسترده‌ای از کاربردها مانند ساخت خودرو، محصولات الکتریکی، حمل و نقل هوایی، ابزار دقیق و قوطی‌های مواد غذایی استفاده می‌شوند. همچنین در کاربردهایی که نیاز به تمرکز روی تلورانس، شرایط سطح و یکدستی باشد، استفاده از ورق روغنی ترجیح داده می‌شود. از طرفی ورق روغنی به دلیل سطح زیبایی‌شناختی و بصری جذاب‌تر نسبت به ورق‌های نورد گرم، به طور گسترده در صنعت لوازم خانگی، مبلمان فلزی، هوا فضا و ساخت قطعات خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در بخش‌های قبلی رایج‌ترین گریدهای ورق روغنی را معرفی کردیم که هر کدام دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند و متناسب با خواص خود برای کاربردهای ویژه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه کاربردهای هر یک از سه گرید رایج فولاد نورد سرد آورده شده است:
- از ورق ST12 به دلیل داشتن بیشترین مقاومت کششی برای ساخت کوره و مخزن، کشتی سازی، خودروسازی، کانتینرسازی و صنایع راه و ساختمان استفاده می‌کنند.
- در ورق ST13 می‌توان ترکیب مواد شیمیایی را تغییر داد؛ از این رو دارای خواص مکانیکی متفاوتی است. نرمی و کشسانی این ورق باعث شده تا از آن در صنایع لوازم خانگی، ساختمان‌سازی و لوازم اداری استفاده شود.
- ورق ST14 خاصیت کشسانی بیشتری نسبت به دو ورق دیگر دارد و به دلیل وجود درصد کربن کم‌تر، مقاومت کششی آن کاهش یافته است. صنایع ساختمان سازی، لوازم خانگی، خودروسازی و همچنین صنایع ساخت ماشین‌آلات از مصرف‌کننده‌های این ورق روغنی به حساب می‌آیند.
کارخانه های تولیدکننده ورق روغنی
در کشور ما کارخانه‌های مختلفی در زمینه تولید ورق‌های روغنی فعالیت می‌کنند که محصولات آن‌ها از کیفیت بالایی برخوردار هستند. خریداران می‌توانند برای تهیه ورق روغنی به صورت مستقیم از طریق کارخانه‌‌ها اقدام کنند یا به سراغ خرید ورق از بورس کالا بروند. از کارخانه‌های معتبر تولید ورق روغنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کارخانه هفت الماس
ورق‌های روغنی تولیدی این کارخانه بسیار مرغوب هستند و در زمینه تولید ورق‌های استنلس استیل، گالوانیزه و ورق‌های نورد سرد فعالیت می‌کند. سهم بازار داخلی از این کارخانه برابر با ۱۵ درصد است و بخشی از تولیدات خود را به بازارهای خارجی صادر می‌کند.
کارخانه فولاد غرب
این کارخانه در زمینه تولید ساندویچ پنل‌های مختلف و همین‌طور انواع ورق‌های روغنی بر اساس جدیدترین تکنولوژی‌های روز دنیا فعالیت می‌کند.
کارخانه فولاد مبارکه
شرکت فولاد مبارکه اصفهان از معروف‌ترین شرکت‌های تولیدکننده ورق روغنی است که محصولات آن در میان صنایع محبوبیت بالایی دارد و از کیفیت خوبی برخوردار هستند. قیمت ورق روغنی مبارکه به صورت روزانه تغییر می‌کند. برای اطلاع از آخرین قیمت‌ها، می‌توانید به سایت‌های فروش آنلاین آهن آلات مراجعه کنید.
کارخانه فولاد گیلان
این کارخانه انواع محصولات فولادی از جمله ورق روغنی را تولید می‌کند و تولیدات خود را بر اساس استانداردهای بین‌المللی و تکنولوژی‌های روز دنیا به بازار عرضه می‌کند. این کارخانه تأمین بخش زیادی از نیاز صنایع کشور را به عهده دارد.
البته برخی از ورق‌های روغنی موجود در بازار وارداتی هستند و اغلب از روسیه، چین، هند، کره و قزاقستان وارد کشور می‌شوند. لازم به ذکر است که قیمت ورق‌های وارداتی تحت تاثیر قیمت دلار قرار دارد. برای اطلاع از قیمت آن‌ها می‌توانید به سراغ نمودار قیمت ورق روغنی از مراجع معتبر بروید.
سخن پایانی
در این مطلب تمام تلاش خود را به کار بستیم تا اطلاعات کاملی درباره ورق‌های روغنی در اختیار شما قرار دهیم. خواص مکانیکی و ویژگی‌های ورق‌های روغنی که ناشی از فرایند تولید نورد سرد آن‌ها می‌شود، باعث شده تا از پرکاربردترین ورق‌های فولادی در صنایع مختلف باشند. برای تهیه ورق‌های روغنی باکیفیت باید به سراغ تولیدکننده‌های معتبری که به تعدادی از آن‌ها را در بالا اشاره کردیم، بروید. شما می‌توانید برای خرید انواع ورق روغنی باکیفیت با ما در کیلوتن تماس بگیرید؛ کیلوتن تامین کننده انواع ورق‌های روغنی با بهترین قیمت است و به طور کامل، کار خود را بدون واسطه انجام می‌دهد.
