انواع مختلف میلگرد، از اجزای کلیدی در ساخت سازه‌های بتنی به شمار می‌آیند و نقش مهمی در افزایش مقاومت سازه‌ها دارند. استاندارد ملی ایران (ISIRI 3132)، این میلگردها را براساس شکل آج و خواص مکانیکی، به چهار گرید A3، A2، A1 و A4 تقسیم می‌کند. شناخت دقیق تفاوت‌های این گریدها، به ویژه ویژگی‌هایی مانند مقاومت کششی، شکل پذیری، جوش پذیری و کاربردهای اجرایی، برای انتخاب میلگرد متناسب با نیاز پروژه ضروری است. در ادامه، به بررسی تفاوت میلگردهای A3، A2، A1 و A4 از جنبه‌های مختلف می‌پردازیم.
انواع میلگرد ساده و آجدار
در استاندارد ملی ایران (ISIRI 3132)، میلگردهای مورد استفاده در بتن آرمه براساس شکل آج و خواص مکانیکی به چهار گرید A3، A2، A1 و A4 تقسیم می‌شوند. میلگرد A1 سطحی صاف و بدون آج دارد و با شکل پذیری بالا، بیشتر در اجزای غیرباربر مانند خاموت و مصارف صنعتی کاربرد دارد. میلگرد A2 دارای آج مارپیچ و خواص مکانیکی متوسط است و برای اجزای نیمه باربر مانند خاموت و برخی میلگردهای طولی به کار می‌رود. گرید A3 با آج جناغی و مقاومت بالا، انتخاب اصلی برای میلگردهای طولی در تیر و ستون است. میلگرد A4 نیز با آج مرکب و مقاومت بسیار بالا، در سازه‌های سنگین و پروژه‌های خاص استفاده می‌شود.
انتخاب صحیح گرید میلگرد، نقش مهمی در ایمنی، دوام و کارایی سازه ایفا می‌کند و باید براساس شرایط طراحی و نوع نیروهای وارده صورت گیرد.
همان‌طور که اشاره کردیم، تفاوت در شکل آج میلگردهای a2 و a3 نقش تعیین‌کننده‌ای در میزان مقاومت و کاربرد آن‌ها دارد. در ادامه، مشخصات مکانیکی، شیمیایی و نوع آج گریدهای انواع میلگرد را بررسی می‌کنیم.
میلگرد A1 یا میلگرد ساده
میلگرد A1، که به عنوان میلگرد ساده شناخته می‌شود، سطحی کاملا صاف و بدون هیچ گونه آج یا برجستگی دارد. این نوع میلگرد در بازار به دو شکل شاخه‌ای و کلاف عرضه می‌شود. میلگرد A1 دارای تنش جاری ۲۳۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و تنش گسیختگی ۳۸۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است. تولیدکنندگان این میلگرد را با رده مقاومتی ۲۴۰ به بازار عرضه می‌کنند و تغییرات پلاستیکی آن به ۲۵ درصد می‌رسد.
از کاربردهای میلگرد A1 می‌توان به استفاده در ساخت تجهیزات و دستگاه‌های تولیدی، صنایع ماشین‌سازی و به عنوان ماده اولیه برای تولید میخ، اتصالات و پیچ و مهره اشاره کرد. همچنین، صنعتگران از میلگرد A1 برای آهنگری و جوشکاری استفاده می‌کنند.
میلگرد A2
میلگرد A2، که در دسته میلگردهای نیمه سخت و آجدار قرار می‌گیرد و با رده S340 مشخص می‌شود، دارای آج‌هایی از نوع ساده و مارپیچی است؛ به همین دلیل به آن میلگرد با آج ساده نیز می‌گویند. ساختار این میلگرد شامل یک محور طولی است که دورپیچ‌هایی به صورت مارپیچ در امتداد آن قرار گرفته‌اند. قابلیت برش پذیری خوب این میلگرد، استفاده گسترده از آن را در پروژه‌های ساختمانی که نیاز به برش میلگرد وجود دارد، تسهیل کرده است.
میلگردهای A2، در مقایسه با میلگردهای A1 از مقاومت بیشتری برخوردارند؛ تنش جاری آن‌ها برابر با ۳۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و تنش گسیختگی آن‌ها نیز به ۵۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع می‌رسد. میلگرد با گرید A2، تغییر شکل پلاستیکی معادل ۱۹ درصد دارد. در مقاله قطر اسمی میلگرد آجدار نیز، این نوع میلگرد با شکل پذیری مناسب بررسی می‌شود.
میلگرد A3
میلگرد A3، در دسته‌ی میلگردهای نیمه سخت با آج پیچیده قرار می‌گیرد. مشخصه‌ی این میلگرد، آج‌های جناغی شکل آن است که در امتداد محور طولی آن قرار گرفته‌اند. تنش جاری این نوع میلگرد ۴۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و تنش گسیختگی آن ۶۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است. میلگرد A3 دارای تغییر شکل نسبی پلاستیکی ۱۴ درصد است؛ به همین دلیل، در صنعت ساختمان آن را با عنوان میلگرد خشک نیز می‌شناسند.
در مقایسه با میلگردهای A1 و A2، میلگرد A3 مقاومت بیشتری دارد؛ زیرا شکل خاص آج آن اتصال محکمی با بتن ایجاد می‌کند. از مهم‌ترین کاربردهای میلگرد A3، می‌توان به استفاده از آن در ساخت تیرها و ستون‌ها اشاره کرد.
بررسی دقیق گرید، نوع آج، وزن میلگرد و استاندارد تولید در زمان خرید، منجر به انتخاب باکیفیت‌ترین و مناسب‌ترین نوع میلگرد برای پروژه شما می‌شود.
میلگرد A4
میلگرد گرید A4، در مقایسه با سایر میلگردها از سختی و استحکام بیشتری برخوردار است و مهندسان از آن برای ساخت سازه‌های سنگین و در مناطقی با تغییرات دمایی شدید استفاده می‌کنند. این میلگرد، دارای آج‌های مرکب و در هم پیچیده است که منجر به وزن بیشتر آن می‌شود. به دلیل استحکام بالای میلگرد A4، استفاده از آن به صرفه جویی در هزینه‌ها و کاهش فضای مورد نیاز برای طراحی سازه کمک می‌کند.
تفاوت انواع میلگرد از نظر شکل ظاهری
یکی از روش‌های تشخیص چشمی میلگرد، بررسی مشخصات ظاهری و نوع آج آن است. میلگرد ساده (A1) سطحی صاف و بدون هیچ‌گونه آج دارد. در مقابل، میلگردهای A3، A2 و A4 دارای آج‌های مشخصی هستند که در ادامه، نوع و ویژگی‌های آج انواع مختلف میلگرد را بررسی می‌کنیم.
- میلگرد A2 (آج ۳۴۰ و آج ۳۵۰): این میلگرد دارای آج‌های عرضی است که به صورت مارپیچ و یکنواخت در امتداد بدنه آن قرار گرفته‌اند.
- میلگرد A3 (آج ۴۰۰ و آج ۴۲۰): مشخصه اصلی این گرید، آج‌های عرضی آن است که معمولا به صورت ضربدری یا با الگوی هفت و هشت در طول میلگرد دیده می‌شود. آج دوکی شکل میلگرد A3، به صورت جناغی و دو نیم مارپیچ غیر هم جهت می باشد.
- میلگرد A4 (آج ۵۰۰ و آج ۵۲۰): شکل آج این میلگرد، شبیه به A3 بوده اما اغلب پیچیده‌تر و به شکل به چهار نیم مارپیچ به شکل هفت-هشت است.
تفاوت خواص مکانیکی انواع میلگرد
میلگرد A1، که به دلیل نرمی و انعطاف پذیری بالا شناخته می‌شود، دارای تنش جاری در بازه تقریبی ۲۳۰۰ تا ۲۴۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و تنش گسیختگی بین ۳۶۰۰ تا ۳۸۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است. این مقادیر نشان دهنده مقاومت نسبتا پایین، در کنار قابلیت تغییر شکل زیاد این نوع میلگرد است. با ارتقا به میلگرد A2، شاهد افزایش تدریجی در مقاومت هستیم؛ تنش جاری حدود ۳۰۰۰ تا ۳۴۰۰ و تنش گسیختگی در حدود ۵۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است.
میلگرد A3، با تنش جاری حدود ۴۰۰۰ و تنش گسیختگی حدود ۶۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع، نشان دهنده جهشی در مقاومت است. در نهایت، میلگرد A4 با تنش جاری ۵۰۰۰ تا ۵۲۰۰ و گسیختگی ۶۵۰۰ تا ۶۹۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع، بالاترین سطح استحکام را دارد.
تفاوت میلگرد A2 و A3
میلگردهای A2 و A3، از پرکاربردترین آرماتورها در ساختمان سازی هستند که تفاوت‌های کلیدی در کاربرد و مشخصات دارند. میلگرد A3 به دلیل استحکام بالاتر، عمدتا به عنوان آرماتور طولی برای تحمل بارهای کششی اصلی در بتن به کار می‌رود، در حالیکه میلگرد A2 بیشتر در ساخت خاموت و به عنوان آرماتور عرضی استفاده می‌شود. در مقاله تفاوت میلگرد A2 و A3، این موضوع به طور جامع مورد بررسی قرار گرفته است.
کاربرد میلگرد A3، A2، A1 و A4
کاربرد انواع میلگرد به طور مستقیم با مشخصات فنی و شکل ظاهری آن‌ها مرتبط است. میلگرد A1 در اتصالات صنعتی و خودروسازی و عملیات خاموت‌زنی کاربرد دارد، اما به علت سطح صاف، برای تحمل بارهای مقاومتی مناسب نیست. میلگرد A2، در ستون، دیوارهای برشی، خاموت و تیرچه مورد استفاده قرار می‌گیرد. میلگرد A3، با مقاومت بالاتر، عمدتا به عنوان میلگرد طولی در دیوارهای برشی، تیر و ستون به کار می‌رود. در نهایت، میلگرد A4 برای سازه‌های بتن‌آرمه سنگین و مناطق کویری استفاده می‌شود.
برای انتخاب بهترین میلگرد و استعلام قیمت روز میلگرد، می توانید از طریق شماره ۰۳۱۳۲۰۲ با کارشناسان کیلوتن در ارتباط باشید.
