میلگرد و مفتول از پرکاربردترین محصولات در حوزه ساختمان سازی هستند که در چندین ویژگی با یکدیگر تفاوت دارند. با درک تفاوت این دو مقطع فولادی، میتوان آنها را در قسمتهای متناسب با کاربردشان مورد استفاده قرار دارد و و مانع از این شد که به جای یکدیگر استفاده شوند؛ به خصوص که هر دوی این محصولات، اغلب با یک هدف در ساختمانسازی به کار برده میشوند. اهمیت آشنایی با تفاوت میلگرد و مفتول باعث شده تا ما در ادامه این مطلب بخواهیم به طور کامل به بررسی این موضوع بپردازیم.
میلگرد چیست؟
میلگرد یکی از رایجترین مقاطع فولادی در صنعت ساختمان سازی است که آن را به شکل استوانههای بلند تولید میکنند. هدف اصلی استفاده از میلگرد، بالا بردن مقاومت کششی بتن است. با وارد شدن فشار به بتن، میلگردها آن را انتقال میدهند و مانع از تغییر در ساختار و بافت آن خواهند شد. با اتصال میلگردها به یکدیگر، آن را به صورت شبکهای درون بتن قرار میدهند. به دلیل استفاده گسترده از میلگرد در صنعت ساختمان سازی، اطلاع از قیمت آن اهمیت دارد؛ شما در هر زمان که قصد خرید این محصول را داشتید، میتوانید قیمت آنلاین میلگرد را از طریق سایت کیلوتن استعلام بگیرید.
انواع میلگرد
دسته بندی میلگردها، بر اساس معیارهای مختلفی انجام میشود؛ به همین دلیل است که شما در زمان خرید، باید به طور دقیق مشخصات فنی و ظاهری میلگرد مورد نظر خود را بدانید. انواع میلگرد را میتوان بر اساس شکل ظاهری و استاندارد تولید در گروههای زیر دستهبندی کرد:
انواع میلگرد براساس شکل ظاهری
از نظر شکل ظاهری میلگردها در گروههای زیر قرار میگیرند:
- میلگرد ساده: سطح میلگردهای ساده بدون آج و صاف است. از میلگرد ساده به عنوان میلگرد بستر، میلگرد رامکا و میلگرد رکابی استفاده میکنند.
- میلگرد آجدار: سطح این نوع میلگرد آجهایی دارد تا چسبندگی آن را به بتن افزایش دهد. میلگردهای آجدار را در دو دسته زیر تقسیمبندی میکنند:
- میلگرد آجدار مارپیچ: این نوع میلگرد، آجهایی به صورت مارپیچی شکل دارد که در تمام طول آن امتداد یافته است. بیشترین کاربرد میلگرد آجدار مارپیچی در سقفها و دیوارهاست.
- میلگرد آجدار جناقی: این نوع میلگرد از آجهای جناقیشکل تشکیل شده است که در دو جهت عمود بر هم قرار گرفتهاند. از میلگرد آجدار جناقی در ستونها، فونداسیونها و تیرها استفاده میکنند.
انواع میلگرد بر اساس استاندارد تولید
از نظر استاندارد تولید، میلگردها را در گروههای زیر دستهبندی میکنند:
- میلگرد A1: میلگرد A1 از کمترین مقاومت در میان میلگردهای آجدار برخوردار است و برای مصارف غیرسازهای مانند دیوارها و فونداسیون مورد استفاده قرار میگیرد.
- میلگرد A2: این نوع میلگرد از مقاومت و شکلپذیری خوبی برخوردار است و آن را در تیرها و ستونها به کار میبرند.
- میلگرد A3: این نوع میلگرد بیشترین کاربرد را در پروژههای ساخت و ساز دارد و آن را در فونداسیونها، تیرها و ستونها مورد استفاده قرار میدهند.
- میلگرد A4: میلگرد A4 بیشترین مقاومت را در میان میلگردهای آجدار دارد و آن را در سازههایی مانند اسکلهها و پلها به کار میبرند که بار زیادی را تحمل میکنند.
مفتول چیست؟
مفتول یکی از محصولات فولادی است که آن را به شکل مربعی یا مستطیلی با اندازههای مشخص تولید میکنند. این مقطع فولادی را از فولاد ضد زنگ یا فولاد کم کربن میسازند و برای محافظت از سازه در برابر کشش، آن را به صورت شبکهای روی میلگردها قرار میدهند. نصب ساده مفتول و طراحی منظمی که دارد، باعث میشود تا از آن در ساختمانهای مسکونی و پروژههای کوچک استفاده کنند. به شبکه مفتولی که روی شبکه میلگرد قرار میگیرد، مش سیم یا توری سیمی نیز گفته میشود.
تفاوت میلگرد و مفتول
میلگرد و مفتول را میتوان از نظر پارامترهای مختلف مانند کاربرد، محل قرارگیری و موارد دیگر مقایسه کرد. در ادامه این بخش به بررسی تقاوت میلگرد و مفتول از نظر پارامترهای مختلف میپردازیم:
تفاوت کاربرد میلگرد و مفتول
بیشترین کاربرد مفتول برای ساخت قفسه بندی، فنس و ساخت توریهای فلزی است؛ در حالی که از میلگرد برای افزایش مقاومت کششی و فشاری بتن در بخشهای مختلف یک سازه مانند تیر، فونداسیون، ستون و سقف استفاده میکنند.
تفاوت میلگرد و مفتول از نظر انعطاف پذیری
توریهای مفتولی در مقایسه با میلگرد از انعطاف بیشتری برخوردار هستند. یک شبکه مفتولی را میتوان به شکل سازه بتنی درآورد؛ در حالی که میلگرد این قابلیت را ندارد. هر چقدر که ضخامت مفتول و اندازه سلول آن کمتر باشد، شبکه مش از انعطافپذیری بیشتری برخوردار است و میتواند استحکامبخشی بیشتری داشته باشد.
تفاوت محل قرارگیری میلگرد و مفتول
محل قرارگیری میلگرد و مفتول در سازه متفاوت است و هر کدام را در بخشهای مختلفی به کار میبرند. میلگردها در فونداسیون، پی ساختمان و ستونها قرار میدهند و شبکه مفتول را در دالهای بتنی با عمق حدود ۵ سانتیمتر کار میگذارند.
میزان حفاظت از سازه
آجدار بودن و ضخامت میلگردها باعث میشود تا استحکام و مقاومت بیشتری در مقایسه با مفتولها داشته باشند. انعطافپذیری بیشتر مفتولها اجازه نمیدهد تا استحکام بیشتری داشته باشد. با این حال، ترکیب مفتول و میلگرد، برای بالا بردن استحکام کلی ساختمان الزامی است.
تفاوت میلگرد و مفتول از نظر مقاومت در برابر خم شدگی
یکی دیگر از مهمترین تفاوتهایی که میان میلگرد و مفتول وجود دارد، از نظر مقاومت در برابر خم شدگی است. میلگردها در مقایسه با مفتولها سنگینتر هستند و مقاومت بیشتری دارند؛ از این رو با قرار گرفتن آنها در داخل بتن به صورت شبکهای، میزان خم شدگی آنها از مفتولها کمتر است.
تفاوت میلگرد و مفتول در روش تولید
از دیگر جنبه های مهمی که میتوان میلگرد و مفتول را مقایسه کرد، از نظر روش تولید آنهاست. میلگردها را از فولاد پربازده با ۹۹ درصد آهن تولید میکنند و در مواردی که نیاز به دوام و مقاومت بیشتری داشته باشند، به مواد اولیه آنها کربن، فسفر، منگنز و گوگرد اضافه خواهند کرد. برای افزایش بیشتر دوام سازه، از میلگرد گالوانیزه یا ضدزنگ استفاده میکنند. همچنین برای مقاومت میلگرد در برابر رطوبت و خوردگی آن را با مواد مناسب پوشش میدهند. قطر میلگردها از میلگرد ۸، میلگرد ۱۰، میلگرد ۱۶ تا میلگرد ۴۰ متغیر است و آن را با شاخههایی به طول ۱۲ متر تولید میکنند.
مفتول را از فولادی که گرید شبیه به فولاد مورد استفاده در ساخت میلگرد دارد، میسازند. برای ساخت یک شبکه مفتول، سیمهای متقاطع را با جوشکاری یا بافندگی به یکدیگر اتصال میدهند. با کشیدن در چرخه یک قالب دایرهای هر رشته مفتول را تولید میکنند. تا هر زمان که قطر مورد نظر به دست آید، این کار را ادامه میدهند. از انواع شبکه مفتول میتوان به شبکه مفتول با روکش PVC، شبکه مفتول گالوانیزه، شبکه مفتول فولاد ضدزنگ و شبکه مفتول گالوانیزه شده با روش الکتروشیمیایی اشاره کرد.
تفاوت میلگرد و مفتول از نظر قیمت و هزینه نصب
از آن جهت که روش تولید میلگرد پیچیدگیهای خاص خود را دارد و همین طور از ضخامت بیشتری برخوردار است، قیمت آن نسبت به مفتول بیشتر است. فرایند تولید سادهتر مفتول باعث میشود تا قیمت ارزانتری داشته باشد. سنگینتر بودن میلگردها نسبت به مفتول مهمترین دلیلی است تا هزینه نصب و حمل و نقل آن بیشتر باشد.
انتخاب بین میلگرد و مفتول
هدف استفاده از میلگرد و مفتول در ساختمانسازی یکسان است و از هر دو برای افزایش مقاومت کششی بتن استفاده میکنند. درست است که میلگرد و مفتول از نظر برخی ویژگیها با یکدیگر تفاوت دارند؛ اما نمیتوان یکی را به جای دیگر در یک سازه به کار برد. چرا که تفاوت در استحکام و مقاومت باعث میشود تا میلگردها در حفظ مقاومت بتن نقش موثرتری نسبت به مفتول داشته باشند. در مواردی که نیاز به انعطافپذیری بیشتری باشد، انتخاب مفتول بهترین گزینه خواهد بود؛ با این حال اهمیت تقویت استحکام و مقاومت سازه باعث شده تا انتخاب هر دو در پروژههای ساختمانی مهم باشد.
سخن پایانی
در این مقاله به طور کامل به بررسی تفاوتهای میلگرد و مفتول پرداختیم. این دو مقطع فولادی از نظر روش تولید، هزینه تولید و نصب، محل قرارگیری، انعطافپذیری و موارد دیگر با یکدیگر تفاوت دارند که هر کدام را در بالا به طور کامل توضیح دادیم. دقت کنید که استفاده از این دو به جای یکدیگر ممکن نیست و هر کدام را باید متناسب با نوع کاربردشان در قسمتهای مختلف سازه به کار برد.