نمای ساختمان به سطوح خارجی ساختمان اشاره دارد و علاوه بر جنبه های زیبایی شناسی، وظیفه حفاظت از سازه در برابر عوامل جوی مانند باد و باران و همچنین عایق بندی را بر عهده دارند. در دنیای امروز با تنوع بالای مصالح و سبک های معماری، انتخاب نمای مناسب برای ساختمان می تواند چالشی باشد. بهترین نمای ساختمان باید با شرایط اقلیمی و محیطی سازگار باشد و در عین حال ظاهر زیبایی داشته باشد. به ویژه در ایران، نمای ساختمان باید متناسب با منطقه و نوع ساخت (شهری، ویلایی یا روستایی) انتخاب شود. در این مقاله به معرفی ۶ نوع از انواع مختلف نما برای ساختمان ها می پردازیم.
نمای ساختمان چیست؟
نمای ساختمان به سطح بیرونی و دیواره های خارجی ساختمان اطلاق می شود و شامل دیوارهایی است که روبروی خیابان یا سایر بخش های نمایان قرار دارند. این نما می تواند از مصالح مختلف مانند آجر، سیمان، بتن اکسپوز و غیره ساخته و بر اساس شرایط آب و هوایی، بودجه و سلیقه انتخاب شود. در حقیقت، نمای ساختمان فضایی است که معمار با استفاده از آن ایده های خود را به نمایش می گذارد و نه تنها از نظر زیبایی شناسی اهمیت دارد، بلکه باید عملکرد محافظتی نیز داشته باشد، به گونه ای که از ورود آب و جریان هوا جلوگیری کند.
دلایل اهمیت نمای ساختمان چیست؟
نمای ساختمان نه تنها به زیباسازی بلکه به هویت و اصالت ساختمان نیز می افزاید و نمایانگر خلاقیت و ذوق معمار است. انتخاب مصالح برای طراحی نما اهمیت زیادی دارد، چرا که هر متریال ویژگی ها و مزایای خاص خود را دارد. بهترین نمای ساختمان باید با توجه به شرایط محیطی، اقلیمی و بودجه انتخاب شود، و در عین حال همگونی با محیط اطراف را حفظ کند تا از برهم زدن نظم شهری جلوگیری شود.
نماهای ساختمان باید با رعایت اصول طراحی مانند تعادل، هماهنگی و تنوع جزئیات جذاب و زیبا ساخته شوند. استفاده از فناوری های نوین، مواد ساده و شیک، رنگ های جذاب و نورپردازی مناسب می تواند به نمای ساختمان زیبایی و مدرن بودن ببخشد. در ادامه تعدادی از پرکاربردترین انواع نمای ساختمان را معرفی می کنیم.
نمای ساختمان آجر
نمای آجری یکی از محبوب ترین و قدیمی ترین نماهای ساختمان است که با توجه به تنوع آجرها، می توان آن را به اشکال مختلف اجرا کرد. نمای آجر براساس جنس، رنگ و شکل به انواع مختلفی همچون آجر رسی، نسوز، دکوراتیو و لعابدار تقسیم می شود. این نما علاوه بر زیبایی، از ویژگی های فنی برجسته ای از جمله مقاومت فشاری حداقل ۷۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع، مقاومت کششی ۲۵ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و جذب آب حداکثر ۲۰ درصد برخوردار است. همچنین، ضریب انبساط حرارتی آجر باید مشابه ملات باشد تا از ترک خوردن نما جلوگیری شود. این نوع نما به دلیل تطابق با شرایط آب و هوایی مختلف، گزینه ای مناسب برای مناطق سردسیر و گرمسیر است.
نمای ساختمان سیمانی
با پیشرفت تکنولوژی، مصالح نوین مانند سنگ پلیمری، سرامیک و شیشه برای طراحی نماهای ساختمان استفاده می شوند، اما نمای سیمانی همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است. این نما به دلیل هزینه پایین و سرعت اجرای بالا، گزینه ای محبوب است. نمای سیمانی می تواند به شکل های مختلفی مانند ساده، شسته، تگرگی و ماهوتی طراحی شود و در برابر حریق مقاوم است. همچنین، شستشوی آن آسان است و نیازی به تخصص خاص ندارد.
از معایب این نما می توان به شکنندگی، ترک خوردگی، ضعف عایق صوتی و جذب گرد و غبار اشاره کرد. در مقایسه با سایر مصالح، نمای سیمانی از قیمت پایین تری برخوردار است و آسیب کمتری به محیط زیست وارد می کند. با این حال، ظاهر آن زیبایی و جذابیت کمتری نسبت به سایر نماها دارد.
نمای ساختمان سنگی
نمای سنگی یکی از نماهای لوکس و با دوام است که زیبایی خود را در طول زمان حفظ می کند. این نوع نما از سنگ های طبیعی مانند گرانیت، مرمریت و تراورتن یا سنگ های مصنوعی ساخته می شود و به دلیل استحکام و مقاومت بالا در برابر عوامل طبیعی نظیر باد، باران، نور خورشید و گرد و غبار، بسیار ماندگار است. طراحی رومی یکی از نمونه های مشهور نمای سنگی است که با استفاده از سنگ های خاص، زیبایی فوق العاده ای به ساختمان می بخشد.
با این حال، قیمت سنگ نما نسبت به دیگر مصالح بالاتر است و انتخاب سنگ مناسب برای نما از اهمیت زیادی برخوردار است تا از ترک خوردگی و آسیب های محیطی جلوگیری شود. نمای سنگی نیاز به مراقبت و نماشویی دوره ای دارد تا همواره زیبایی و کارایی خود را حفظ کند.
نمای ساختمان سرامیکی
نمای سرامیکی که از کاشی ها یا سرامیک های پرسلانی ساخته می شود، به دلیل ویژگی هایی چون مقاومت بالا در برابر یخ زدگی، عایق رطوبتی و ضدحریق بودن، یکی از نماهای پرطرفدار در طراحی ساختمان است. این نما در انواع مختلفی از جمله ساده، طرحدار و دکوراتیو قابل اجرا است و نصب آن به طور معمول با استفاده از سرامیک پرسلان و روش خشک انجام می شود. با این حال، باتوجه به بازتاب شدید نور، استفاده از این نما در مکان های شلوغ توصیه نمی شود. به دلیل وزن سبک، هزینه های نصب پایین و ماندگاری بالا، نمای سرامیکی گزینه مناسبی برای ساختمان های اداری و تجاری است.
نمای ساختمان شیشه ای
نمای شیشه ای یکی از انتخاب های جذاب و مدرن در طراحی ساختمان است که به دلیل زیبایی و ویژگی های منحصر به فرد خود، به ویژه در معماری مدرن محبوبیت زیادی دارد. این نما به کاهش بار مرده ساختمان کمک کرده و نمایی باز و روشن به فضای داخلی می بخشد. شیشه های استفاده شده در این نما دارای کیفیت بالایی هستند و به عنوان عایق صوتی و حرارتی عمل می کنند.
نمای شیشه ای که به نام کرتین وال نیز شناخته می شود، در انواع مختلفی از جمله ساده، رنگی، طرحدار و فریم لس (بدون فریم) اجرا می شود و در سازه های مسکونی، اداری و تجاری به کار می رود. این نما نور طبیعی را به داخل ساختمان منتقل کرده و فضای روشن و دل نشینی ایجاد می کند. با این حال، نمای شیشه ای به دلیل حساسیت بالا نیاز به نگهداری منظم دارد و هزینه های زیادی را به همراه خواهد داشت. همچنین، در برخی شهرها، استفاده از این نما تحت ضوابط خاصی قرار دارد.
در مجموع، نمای شیشه ای به دلیل زیبایی، تنوع و عملکرد عالی در تامین نور، یکی از انتخاب های برجسته در طراحی ساختمان است، هرچند که نیاز به دقت و مراقبت بیشتری در اجرای آن وجود دارد.
نمای ساختمان چوبی
نمای چوبی یکی از جذاب ترین و دلنشین ترین انتخاب ها در طراحی ساختمان های مدرن است که به دلیل رنگ گرم و زیبای خود، توجه بسیاری را جلب می کند. این نما از چوب هایی با وزن سبک و استحکام بالا ساخته می شود، به ویژه چوب ترمووود که در برابر تغییرات جوی مقاوم است. ترکیب چوب با مواد دیگر مانند فلز و شیشه می تواند زیبایی نما را دوچندان کند.
اگرچه چوب ترمووود در برابر اشعه UV و تغییر رنگ حساس است، متخصصان با استفاده از رنگ های ضد UV از آن محافظت می کنند. این نما همچنین عایق صوتی و حرارتی خوبی است، اما باید مراقبت های لازم را برای جلوگیری از آسیب های آتش و حرارت به آن انجام داد. نمای چوبی به دلیل زیبایی، تنوع و ویژگی های خاص، یکی از انتخاب های پرطرفدار در ساخت خانه‌های مدرن است.
