اورلب میلگرد، یا همان همپوشانی میلگرد، به عنوان یک تکنیک حیاتی در صنعت ساختمانی شناخته می شود که برای اتصال دو قطعه میلگرد به منظور ایجاد طول پیوسته آرماتور در بتن استفاده می شود. این تکنیک از اهمیت بسیاری برخوردار است، زیرا المان های بتنی آرمه اغلب بیشتر از طول میلگردهای موجود هستند و همپوشانی میلگرد به پر کردن این شکاف و حفظ یکپارچگی سازه کمک می کند. این فناوری فرایندی متداول در صنعت ساختمانی است که با استفاده از آن، مسیر پیوسته ای برای انتقال نیروهای کششی در داخل عنصر بتنی ایجاد می شود. همچنین، نکته مهم دیگر این است که اورلب میلگرد باید با رعایت استانداردها و ملاحظات طراحی مناسب انجام شود تا اطمینان حاصل شود که سازه مقاوم و ایمن است.
در این مقاله از وبسایت کیلوتن، به بررسی انواع اورلب میلگرد و نحوه محاسبه آن می پردازیم.
اورلب چیست؟
اورلب میلگرد (overlap rebar) به عنوان یکی از روش‌های اتصال میله ها، در مواقعی که میلگردهای موجود کوتاه تر از طول مورد نیاز هستند، برای افزایش طول به کار می رود. این فرآیند با هدف انتقال موثر نیروی محوری از میله انتهایی به میله اتصال در نقطه اتصال انجام می شود.
میلگرد، به عنوان یکی از اصلی ترین عناصر مورد استفاده در صنعت ساخت و ساز، نقش حیاتی را در سازه های مختلف ایفا می کند. عموما این میلگردها به طول ۱۲ متر تولید و در بازار عرضه می شوند. با این حال، در برخی موارد، ابعاد استاندارد ۱۲ متری میلگرد نمی تواند نیازهای خاص پروژه را برآورده کند و نیاز به استفاده از میلگردهای با طولی بیشتر یا کوتاه تر برای دستیابی به ابعاد دقیق مورد نیاز در ساختمان وجود دارد. باتوجه به افزایش روزانه قیمت میلگرد، توصیه می کنیم قبل از خرید قیمت روز میلگرد را بررسی نمائید.
در این موارد، اتصال میلگردها یک امر حیاتی است. روش‌های مختلفی برای اتصال میلگردها وجود دارد، از جمله وصله پوششی (مشهور به اورلب)، وصله جوشی (فورجینگ) و وصله مکانیکی (کوپلینگ).
انواع اورلب میلگرد چیست؟
به صورت کلی دو نوع وصله پوششی اورلب داریم که شامل وصله تماسی و وصله غیرتماسی اورلب می شود. در ادامه به بررسی هر یک می پردازیم.
وصله غیرتماسی اورلب:
در روش وصله غیر تماسی، دو میلگرد با یک فاصله معین از یکدیگر قرار می گیرند. این فاصله با استفاده از بتن پر می شود و میزان حداقل و حداکثر این فاصله باید در حدودی مشخص باشد تا بتوان تنش ها را به‌طور موثر انتقال داد. در این روش، تنش از میلگرد فوقانی به بتن و سپس از بتن به میلگرد زیرین منتقل می شود. اگر میزان فاصله بین دو میلگرد، کمتر یا بیشتر از مقادیر معین باشد، این فرایند کارایی خود را از دست می دهد و ممکن است اثربخشی و ایمنی وصله تحت فشار را تضمین نکند.
وصله تماسی اورلب:
در این روش دو آرماتور با استفاده از سیم آرماتوربندی بهم وصل شده و روی هم قرار می گیرند.
انواع اتصال اورلب چیست؟
اتصال اورلب میلگرد با استفاده از سیم مفتول، جوشکاری یا روش های مکانیکی، امکان ایجاد اتصال قوی و مقاوم بین میلگردها را فراهم می کند. در ادامه، انواع اتصال اورلب میلگرد را معرفی و توضیح خواهیم داد.
۱. اتصال باسیم
در این روش، میلگردها در محل همپوشانی با استفاده از سیم مفتول به یکدیگر بسته می شوند. این روش ساده ترین و ارزان ترین روش اتصال اورلب است و برای بارهای سبک مناسب است.
۲. اتصال با جوشکاری
در این روش، میلگردها در محل همپوشانی با استفاده از جوش الکتریکی به یکدیگر متصل می‌شوند. این روش اتصال قوی‌تر و بادوام‌تر از اتصال با سیم است و برای بارهای سنگین و لرزه‌ای مناسب است.
۳. جوش دادن دو انتهای میلگرد
در روش جوش دادن با استفاده از وصله های جوش، میلگرد بین دو گیره جک قرار می گیرد. نحوه قرار گیری میلگرد در گیره ها باید به صورتی باشد که گیره جک بین آج های میلگرد قرار بگیرد. در غیر این صورت، وجود گیره بر روی آج های میلگرد می تواند منجر به لغزش میلگردها در هنگام فشردن آن ها به سمت یکدیگر شود.
فرآیند جوش دادن آنها به این صورت است که دو میلگرد با فاصله ای مناسب از هم قرار می گیرند و تحت حرارت با دمای بین ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ درجه سانتی گراد قرار می گیرند تا به حالت خمیری درآیند. سپس با حرکت دادن جک، میلگردها به یکدیگر نزدیک می شوند و جوش شکل می گیرد. بدلیل عدم امکان انجام کنترل کیفیت استاندارد در این روش، برای انجام تست جوش، از روش های چشمی و تست خمش استفاده می شود. بنابراین، توصیه می‌شود که جوشکاری توسط افراد متخصص انجام شود.
۴. اتصال اورلب مکانیکی
یکی از روش‌های سریع و موثر برای اتصال میلگردها در صنعت ساخت و ساز می‌باشد. در این روش، از قطعات مکانیکی به نام کوپلر برای اتصال دو سر میلگرد به یکدیگر استفاده می‌شود. مزایای این روش شامل سهولت و سرعت اجرا، کیفیت و استحکام بالا، قابلیت انعطاف‌پذیری و ایمنی بالا است.برای اتصال، ابتدا میلگردها آماده سازی می‌شوند و سپس کوپلر مناسب انتخاب می‌شود. سرهای میلگردها را به اندازه طول رزوه کوپلر رزوه می‌کنند و سپس میلگردها در داخل کوپلر قرار داده و با استفاده از آچار مخصوص، کوپلر به طور کامل سفت می‌شود.
این روش به‌ویژه در پروژه هایی که نیاز به سرعت و آسانی در اتصال میلگردها دارند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. استفاده از این روش می تواند به بهبود عملکرد و ایمنی سازه ها کمک کند و در بسیاری از زمینه های صنعتی و ساختمانی کاربرد دارد.
نکات مهم قبل از اجرای اتصال اورلب
- قبل از اتصال، میلگردها باید تمیز و عاری از هرگونه آلودگی، چربی یا زنگ زدگی باشند.
- محل همپوشانی باید به طور کامل با بتن پوشانده شود.
- در اتصال با سیم، از سیم مفتول مناسب با قطر کافی استفاده شود.
- در اتصال با جوشکاری، از جوشکار ماهر و الکترود مناسب استفاده شود.
- در اتصال مکانیکی، از کوپلر مناسب با ظرفیت باربری کافی استفاده شود.
محاسبه مقدار اورلب
در صنعت ساخت و ساز، محاسبه طول اورلب یا طول همپوشانی میلگردها امری حیاتی برای ایجاد سازه های ایمن و استوار است. دو روش متداول برای این محاسبه وجود دارد که هرکدام دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود هستند:
فرمول کارگاهی:
این روش براساس تجربیات عملی فعالان صنعت ساخت و ساز شکل گرفته است. در این فرمول، محاسبات بر اساس قطر میلگرد انجام می‌شود و طول همپوشانی بین ۵۰ تا ۸۰ برابر قطر میلگرد تعیین می‌شود. این روش به صورت سریع و ساده انجام می‌شود و برای بسیاری از پروژه‌های ساختمانی مناسب است، اما دقت آن پایین‌تر از فرمول آیین‌نامه‌ای است.
فرمول آیین نامه ای:
این روش بر اساس استانداردها و آیین‌نامه‌های ملی و بین‌المللی صنعت ساخت و ساز تعیین می‌شود. این فرمول‌ها دقیق‌تر از فرمول کارگاهی هستند و برای محاسباتی همچون میلگردهای پوششی و فشاری استفاده می‌شوند. این روش به دلیل دقت بالاتر و اطمینان بیشتر از صحت محاسبات، برای پروژه‌هایی با نیاز به دقت بالا و استفاده در شرایط استاندارد صنعتی مناسب است.
محاسبه کارگاهی میلگرد اورلب تیر
برای محاسبه مقدار اورلب برای تیرها، ابتدا باید توجه داشت که دو دسته میلگرد فوقانی و تحتانی وجود دارد، و مقدار اورلب برای هر دسته متفاوت است. در میلگردهای فوقانی، اگر سایز میلگرد ۲۰ میلی متر یا کمتر باشد، باید مقدار بزرگ ترین سایز میلگرد در عدد ۶۸ ضرب شود. به عنوان مثال، اگر از سایزهای ۱۶ و ۱۸ میلگرد استفاده کنید، برای محاسبه مقدار اورلب، باید عدد ۱۸ (که سایز بزرگ تر میلگرد است) را در عدد ۶۵ ضرب کنید. حاصل ضرب این دو، مقداری حدود ۱۱۷۰ میلی متر خواهد بود. سپس این مقدار را به سانتی متر تبدیل کرده و به مقدار حدودی ۱۱۷ سانتی متر اورلب میلگرد می رسانیم. در صورتی که سایز میلگرد بزرگ تر از ۲۰ باشد، سایز میلگرد در عدد ۸۰ ضرب می شود.
برای میلگردهای تحتانی، مقدار اورلب اندکی متفاوت است. اگر سایز میلگرد ۲۰ میلی متر یا کمتر باشد، در عدد ۵۵ ضرب می شود. و اگر سایز میلگرد بزرگ تر از ۲۰ باشد، این مقدار در عدد ۶۰ ضرب می شود.
سخن پایانی
به این ترتیب، با در نظر گرفتن نیازهای خاص هر پروژه و اهمیت اتصال میلگردها، روش‌های متنوعی برای اتصال آن ها وجود دارد که انتخاب مناسبی برای هر پروژه و شرایط خاص می تواند به بهبود عملکرد و پایداری سازه کمک کند. هدف از همپوشانی آرماتورها این است که میلگردهای فولادی را به هم متصل نگه داریم تا بتوان بار را با خیال راحت از یک میله فولادی به میلگرد دیگر منتقل کرد. از این رو کارکردهای اصلی همپوشانی آرماتورها عبارتند از: برای حفظ تداوم فولاد، برای انتقال ایمن بار از یک میله به میله بعدی.
برای خرید میلگرد و دریافت قیمت روز سایزهای مختلف تمام کارخانه ها، می توانید به صورت روزانه به وبسایت کیلوتن مراجعه کنید و با کارشناسان فروش در ارتباط باشید.
