در صنعت حمل و نقل و جابه جایی، ابزارآلات مختلفی وجود دارد که برای حمل راحت‌تر بار مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از این تجهیزات، کانتینر است که در ابعاد و سایزهای مختلفی تولید می‌شوند. کانتینرها را می‌توانیم به عنوان یکی از کاربردی‌ترین لوازم در این صنعت در نظر بگیریم که اثرگذاری فوق العاده‌ای در روند حمل و نقل کالاها دارد. یکی از دسته‌بندی‌هایی که برای کانتینرها در نظر گرفته می‌شود، بر اساس سایز آن‌هاست. برای اینکه بتوانید بیشتر این بخش از حمل و نقل آشنا شوید، توصیه می‌کنیم در ادامه با همراه شوید تا بدانیم کانتینر چیست و چه انواعی دارد.
کانتینر چیست؟
کانتینر را در ساده‌ترین حالت ممکن می‌توانیم یک حمل کننده برای انواع مختلف بار در نظر بگیریم. لوازم و کالاهای مختلف درون این کانتینرها قرار گرفته و حمل آن‌ها به وسیله کشتی و سیستم دریایی انجام می‌شود. کانتینرها در واقع جعبه های فلزی بسیار بزرگی هستند که در ابعاد استاندارد مختلفی تولید می‌شوند. این کانتینرها علاوه بر کشتی، برای جابجایی بار با هواپیما، قطار و کامیون هم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
برای ساخت کانتینرها از انواع ورق گالوانیزه و ورق سیاه استفاده می‌شود. همین امر باعث شده تا قیمت نهایی این ورق‌های فلزی، بر روی قیمت نهایی کانتینر ساخته شده اثرگذار باشد. استفاده زیاد از کانتینر در صنعت باربری، باعث شده تا انواع مختلفی از آن‌ها تولید شوند. از این رو می‌توان این لوازم را در دسته بندی گوناگونی قرار داد که هر کدام از آن‌ها ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند.
تاریخچه کانتینر
کانتینرها از دهه ۱۸۳۰ در آمریکا و انگلستان برای حمل موادی مانند زغال سنگ و سنگ معدن استفاده می‌شدند، اما این کانتینرها بسیار کوچک‌تر و با ظرفیت حدود ۵ تا ۱۰ تن بودند. تحول بزرگ در حمل‌ونقل کانتینری در سال ۱۹۵۰ توسط مالکوم مک‌لین، که بعدها به عنوان “پدر کانتینراسیون” شناخته شد، رخ داد. او ایده حمل کالاها بدون تخلیه و بارگیری مستقیم از کامیون به کشتی را مطرح کرد. مک‌لین در سال ۱۹۵۵ با همکاری مهندس کیت تنتلینگر، اولین کانتینرهای مدرن از جنس فلز مقاوم و دارای قفل‌های محکم را طراحی کرد. این کانتینرها فرآیند تخلیه و بارگیری را بسیار سریع‌تر و ایمن‌تر کردند.
در سال ۱۹۵۶، مک‌لین اولین کشتی کانتینری خود را با ۵۸ کانتینر ۳۵ فوتی بارگیری کرد و در سال‌های بعد تعداد و ظرفیت کشتی‌ها افزایش یافت. در سال ۱۹۶۰، اولین کشتی کانتینری بین‌المللی از نیویورک به ونزوئلا سفر کرد و حمل‌ونقل کانتینری به‌طور رسمی در عرصه جهانی تثبیت شد.
انواع کانتینر بر اساس ابعاد
میدانیم که کانتینرها اثرگذاری فوق‌العاده‌ای در صنعت باربری دارند. از آنجایی که همه کالاها در یک وزن و اندازه تولید نمی‌شوند، نیاز به کانتینرهای مختلفی در ابعاد مختلف داریم که برای جابجایی این لوازم مورد استفاده قرار بگیرند. پس یکی از مهم‌ترین دسته‌بندی‌هایی که برای انواع کانتینر مورد استفاده قرار می‌گیرد، ابعاد کانتینر است. از این منظر، می‌توان انواع کانتینر را در دسته بندی زیر قرار داد:
کانتینرهای ۱۰ فوت
یکی از اندازه‌های استاندارد که برای ساخت کانتینر مورد استفاده قرار می‌گیرد، ابعاد ۱۰ فوت است. این کانتینرها در ابعاد ۲.۵ در ۳ متر ساخته می‌شوند و ارتفاع آن‌ها برابر با ۲.۶ متر است. همین امر باعث شده تا این مدل به عنوان کانتینر ۳ متری هم در باربری‌ها شناخته شوند. این مدل را می‌توانیم به عنوان کوچک‌ترین کانتینر ساخته شده در نظر بگیریم.
کانتینرهای ۲۰ فوت
نوع دیگری از کانتینرها، مدل ۲۰ فوتی هستند که ابعاد بالاتری نسبت به مدل قبلی دارد. این کانتینرها در ابعاد ۲.۵ در ۶ و ارتفاع ۲.۶ متر ساخته می‌شوند. از این کانتینرها برای انتقال کالاها در انبارها و موقعیت‌های مختلف استفاده می‌شود.
کانتیر ۴۰ فوت
این نوع از کانتینرها به دلیل ابعاد خاص خود، بیشتر برای کاربردهای صنعتی مناسب هستند. کانتینرهای ۴۰ فوتی در ابعاد ۲.۵ در ۱۲ با ارتفاع ۲.۶ متر تولید می‌شوند. طول زیاد این جعبه های فلزی باعث شده تا در روند جابجایی هم چالش‌های زیادی را به وجود آورند؛ اما به دلیل گنجایش بسیار بالا و جاگیری وسایل زیاد، گزینه خوبی برای صنایع مختلف محسوب می‌شوند.
کانتینر ۶۰ فوت
این نوع از کانتینر را می‌توانیم به عنوان بزرگ‌ترین مدل ساخته شده در نظر بگیریم که برای جابجایی نوع خاصی از کالاها استفاده می‌شود. این کانتینرها جایگاه ویژه‌ای در انواع صنایع مانند حمل و نقل دریایی دارند و می‌توان به روش‌های مختلف از آن‌ها استفاده کرد.
انواع کانتینر از نظر کاربرد
یکی دیگر از دسته‌بندی‌هایی که برای انواع کانتینرها در نظر گرفته می‌شود، کاربرد آن‌هاست. میدانیم که از این جعبه‌های فلزی غول پیکر، برای جابجایی انواع مختلفی از کالاها استفاده می‌شود. همین امر باعث شده تا از ورق‌های گالوانیزه و سیاه برای ساخت مدل‌های مختلفی از این کانتینرها استفاده شود. در این بخش قصد داریم دسته بندی کانتینر در این زمینه را مورد بررسی قرار دهیم.
کانتینر یخچالی
از دیگر انواع کانتینرها که کاربرد فوق‌العاده‌ای در صنعت حمل و نقل دارند، می‌توانیم به کانتینرهای یخچالی اشاره کنیم. این مدل محفظه‌ها برای جابجایی انواع لوازم و محصولات حساس به دما مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای جابجایی تمام محصولات فاسدشدنی مانند گوشت، مرغ، ماهی سبزی‌ها و میوه‌ها در سطح کشور از کانتینرهای یخچالی استفاده می‌شود. تجهیزات سرمایشی خاصی در این کانتینرها وجود دارند که می‌توانند از فساد زودهنگام محصولات جلوگیری کند. در اغلب مواقع از کانتینرهای ۲۰ و ۴۰ فوت به عنوان مدل یخچال دار استفاده می‌شود.
کانتینر نرمال یا عایق دار
این مدل کانتینرها تا حدی مشابه مدل‌های یخچالی بوده و دارای سیستم کنترل دما هستند. در ساختار این محفظه‌ها از کمپرسورهای حرارتی استفاده شده است. از این رو می‌توان گرمایش و سرمایش محیط داخل آن‌ها را در محدوده خاص و مناسبی تنظیم کرد. ساختار منحصر به فرد کانتینرهای عایق دار باعث شده تا برای انتقال طولانی مدت انواع داروها، مواد بیولوژیکی و شیمیایی، خون و اندام‌ها انتخاب خوبی محسوب شوند. کانتینرهای نرمال در بیشتر مواقع در ابعاد ۲۰ فوت در دسترس قرار دارند.
کانتینر تونلی
از دیگر انواع کانتینرها که این روزها نقش پررنگی در صنعت حمل و نقل دارند، می‌توانیم به مدل تونلی یا همان دو در اشاره کنیم. با کمک این مدل کانتینرها می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان ممکن برای بارگیری و تخلیه کالاها اقدام کنید. از دیگر ویژگی‌های کانتینرهای تونلی می‌توانیم به فضای بیشینه‌ای اشاره کنیم که برای چیدمان در اختیار شما قرار می‌دهند. همان طور که از عنوان کانتیرهای تونلی مشخص بوده، از هر دو سمت باز شده و امکان دسترسی به کالا را به شما می‌دهند.
در مواقعی که قصد جابه جایی و چیدمان دو نوع کالا را داشته باشید، کانتینر تونلی می‌تواند انتخاب بسیار خوبی باشد. در این حالت کافی است روند چیدمان هر کدام از کالاها با از یک سمت شروع کنید تا بارگیری محصولات در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شود. مدل‌های ۲۰ و ۴۰ فوتی از کانتینر تونلی در دسترس هستند. شما می‌توانید با بسته نگه داشتن یکی از درب‌ها، از این کانتینر مثل کانتینر عمومی استفاده کنید. تمام قفل‌های به کار برده شده در دو درب، کاملا مشابه با یکدیگر هستند و هیچ تفاوتی میان آن‌ها وجود نداد.
کانتینر تاشو یا تخت
کناره‌های جمع شونده را می‌توانیم به عنوان مهم‌ترین ویژگی کانتینرهای تاشو یا تخت در نظر بگیریم. برای مواقعی که نیاز به جابجایی وسایل و لوازم سنگین مانند ماشین‌آلات صنعتی داریم، این کانتینرها می‌توانند بهترین انتخاب باشند. در این حالت کناره‌ها جمع شده و یک قفسه صاف و برای قرارگیری محصولات باقی می‌ماند. مدل‌های ۴۰ اینچی کانتینرهای تاشو یا تخت توانایی تحمل بار تا ۴۵ تن را دارند.
کانتینر رو باز
محموله‌های با ارتفاع زیاد را با کمک این مدل کانتینرها جابه جا می‌کنند. سقف تعبیه‌شده برای کانتینرهای روباز قابل جابجایی بوده و به راحتی باز می‌شوند. همچنین محموله‌های سنگین را نیز به راحتی می‌توان با کمک جرثقیل درون این محفظه‌ها جایگذاری کرد. این مدل کانتینرها در دو نوع نیم متری و یک متری تولید شده و در دسترس خریداران قرار دارند؛ از این رو شما باید بر اساس کاربردی که در نظر دارید و نوع کالاهای قابل حمل، از میان آن‌ها به انتخاب بپردازید.
کانتینر پهلو باز
از دیگر دسته‌بندی‌های مهم و کاربردی در این میان، می‌توانیم به کانتینر پهلو باز اشاره کنیم. همان طور که از عنوان این کانتینرها مشخص است، شما می‌توانید درب‌های کناری آن‌ها را به راحتی باز کنید. این موضوع باعث شده تا فضای داخلی در دسترس کانتینر افزایش پیدا کند و بتوانید فرایند بارگیری را راحت‌تر انجام دهید. در این حالت امکان بارگیری و جابجایی محموله‌های بزرگ هم وجود دارد و شما می‌توانید این کار را انجام دهید. کانتینرهای پهلو باز هم در دو مدل نیم متری و یک متری تولید می‌شوند تا خریداران بتوانند از میان آن‌ها به انتخاب بپردازند.
کانتینر مخزن دار
این مدل کانتینرها به عنوان تانکر هم شناخته می‌شوند. از فولادهای مخصوص و فلزات ضد زنگ برای ساخت این مدل تانکرها استفاده می‌شود تا دوام و ماندگاری بالایی داشته باشند. از کانتینرهای مخزن دار برای جابجایی و حمل مایعات استفاده می‌شود. برای اینکه جابجایی مایعات به صورت ایمن و بدون آسیب انجام شود، باید حداقل ۸۰ درصد و نهایتا ۹۵ درصد تانکر را پر از آب کنید. در این حالت باید فضایی را برای گازهای ساطع شده از مایعات در نظر بگیرید که باعث ترکیدن کانتینر نشوند.
کانتینر عمومی
این کانتینرها به عنوان کانتینر خشک هم شناخته شده و برای انتقال محصولات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. بدنه کانتینر عمومی می‌تواند در برابر آب، رطوبت و همچنین هوا از محصولات محافظت کند. کانتینرهای خشک را می‌توانیم به عنوان کاربردی‌ترین انواع کانتینر در نظر بگیریم که برای محموله‌های معمولی استفاده می‌شوند.
کانتینر نیم قد
از این مدل کانتینرها برای جابجایی محموله‌های حجیم و سنگین استفاده می‌شود. سنگ و زغال‌سنگ و سایر مواد از این دست را به راحتی می‌توان با کانتینرهای نیم قد جابجا کرد. مرکز ثقل پایین این کانتینرها باعث شده تا توانایی حمل بارهای سنگین را داشته باشند. روند تخلیه بار از کانتینرهای نیم قد به راحتی انجام شده که یکی از مزایای اصلی آن‌هاست.
کانتینر تهویه دار
مواد مختلفی که نیاز به هوای تمیز داشته و حفظ سلامتی آن‌ها مهم است، باید با کمک این مدل کانتینرها جابجا شوند. سیستم تهویه مطلوبی برای کانتینرهای تهویه دار در نظر گرفته شده که می‌تواند گردش هوا را در محیط به خوبی ایجاد کند. از این رو هیچ جای نگرانی بابت سلامت و حفاظت از مواد، وجود نخواهد داشت.
مزایا و معایب استفاده از کانتینر
استفاده از کانتینرها در صنعت جابجایی و حمل و نقل، مزایای بسیار زیادی دارد که شما می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید. بدنه مستحکم، مقاومت بالا در برابر نفوذ آب، استفاده در صنایع مختلف و همچنین طول عمر بسیار بالا از جمله اصلی‌ترین مزایای کانتینر هستند که شما می‌توانید از آن‌ها بهره ببرید. از معایب این محفظه‌ها می‌توانیم به هزینه‌های نگهداری و تعمیرات بالا اشاره کنیم. در صورتی که از این محفظه‌ها به خوبی نگهداری نشود، ممکن است آسیب‌های جدی و ضررهای مالی زیادی به همراه داشته باشد.
ظرفیت بارگیری هر نوع کانتینر
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در زمان استفاده از کانتینرها باید به آن توجه داشته باشید، ظرفیت بارگیری آن است. از جمله عوامل موثر بر ظرفیت بارگیری هر نوع کانتینر می‌توانیم به ابعاد کانتینر، جنس ورق استفاده شده در ساخت، میزان استحکام و مرکز ثقل آن اشاره کنیم. در صورتی که از متریال استاندارد و باکیفیتی مانند ورق سیاه یا ورق گالوانیزه در این زمینه استفاده شود، ظرفیت و توان کانتینر بیشتر خواهد شد.
سخن پایانی
صنعت حمل و نقل یکی از گسترده‌ترین سیستم‌ها در هر کشور بوده که وظیفه جابجایی کالاهای مختلف را بر عهده دارد. از این رو ابزار و تجهیزات مختلفی در این حوزه ساخته شده‌اند که می‌توانند تا حد زیادی کاربردی باشند. کانتینرها یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین موارد در حوزه حمل و نقل هستند که در ابعاد مختلف و مدل‌های گوناگونی ساخته می‌شوند. در قسمت‌های قبلی به صورت کلی به معرفی اینکه کانتینر چیست پرداختیم. همچنین ابعاد کانتینر را نیز مورد بررسی قرار دادیم و با رایج‌ترین مدل‌های آن‌ها آشنا شدیم. انواع کانتینر از نظر کاربرد را نیز معرفی کردیم تا شما اطلاعات کاملی در این باره داشته باشید.
