سامانه EPL، یک سیستم الکترونیکی است که به منظور تسهیل و تسریع فرآیندهای تجارت خارجی در ایران راه اندازی شده است. این سامانه با فراهم آوردن یک راهکار دیجیتالی کارآمد، توانسته است نقش مهمی در بهبود و تسریع فرایندهای گمرکی و تجارت بین الملل ایفا کند. استفاده گسترده از سامانه EPLنشان دهنده مزایای متعدد آن برای کاربران است، از جمله کاهش زمان ترخیص کالا، افزایش دقت و شفافیت در امور گمرکی و رفع مشکلات مربوط به اسناد کاغذی.
در این مقاله از کیلوتن، به بررسی سامانه EPL و مزایا و نحوه کار با این سامانه می پردازیم.
سامانه EPL چیست؟
سامانه EPL (Electronic Packing List) که به عنوان پنجره واحد تجارت فرامرزی نیز شناخته می شود، یکی از اجزای کلیدی سامانه جامع تجارت است و با هدف تسریع و ساده سازی فرایندهای گمرکی و ترخیص کالا راه اندازی شده است. این سامانه از سال ۱۳۹۲ به منظور پاسخگویی به نیازهای روزافزون تجارت بین الملل و افزایش حجم مبادلات کالا فعالیت خود را آغاز کرده و به یکی از ابزارهای ضروری برای واردکنندگان و تجار تبدیل شده است.
یکی از دلایل اصلی گسترش استفاده از سامانه EPL، افزایش دسترسی به اینترنت و فناوری های دیجیتال است. اینترنت باعث شده تا واردکنندگان و تجار بتوانند از سامانه های الکترونیکی به جای روش های سنتی و زمان بر استفاده کنند. پیش از راه اندازی سامانه EPL، فرایند ترخیص کالا بسیار پیچیده و زمان بر بود. واردکنندگان مجبور بودند بیش از ۱۰ سند کاغذی را به گمرک ارائه کنند که این کار نه تنها زمان زیادی می برد، بلکه خطر مفقود شدن اسناد نیز وجود داشت.
مدارک لازم برای ثبت نام در سامانه EPL گمرک
برای ثبت‌نام در سامانه EPL (Electronic Packing List)، متقاضیان حقیقی و حقوقی باید مدارک مشخصی را ارائه دهند تا بتوانند از خدمات این سامانه بهره مند شوند.
مدارک لازم برای ثبت نام در سامانه EPL ( اشخاص حقیقی)
- ارائه گواهی عدم سوء پیشینه با تاریخ جدید
- ارائه کارت بازرگانی به همراه کپی آن
- همراه داشتن اصل و کپی کارت ملی
- ارائه اصل و کپی شناسنامه
- حضور فیزیکی در یکی از شعبات گمرک
مدارک لازم برای ثبت نام در سامانه EPL ( اشخاص حقوقی)
- ارائه گواهی عدم سوء پیشینه با تاریخ جدید
- ارائه مدارک اصلی شرکت از قبیل آگهی تاسیس و تغییرات، اساسنامه و …
- ارائه کد اقتصادی
- ارائه کارت بازرگانی به همراه کپی آن
- حضور فیزیکی مدیرعامل و صاحبان امضا در یکی از شعبات گمرک
- ارائه کپی و اصل کارت ملی و شناسنامه مدیر عامل و صاحبان امضا
چگونه با سیستم EPL کار کنیم؟
برای کار با سامانه EPL (Electronic Packing List)، مراحل زیر را دنبال کنید:
۱. ورود به سامانه:
- آدرس epl.irica.ir را در مرورگر خود وارد کنید.
- نام کاربری و رمز عبور (و در صورت نیاز کد شناسایی) خود را وارد کنید.
- دریافت نام کاربری و رمز عبور:
- به صورت حضوری به یکی از گمرکات اجرایی مراجعه کنید.
- کد فعالسازی خود را از واحد IT دریافت کنید..
۲. مدیریت امور گمرکی:
- پس از ورود به سامانه EPL، از طریق منوهای موجود، امور گمرکی خود را مدیریت کنید.
- امکانات موجود در سامانه شامل:
– دوراظهاری کالا
– دوراظهاری ترانزیت
– ارزش‌گذاری کالاهای صادراتی و وارداتی
– نظارت الکترونیکی
– تبادل اطلاعات بین گمرک و بنادر
– بهره‌مندی از خدمات پیشخوان الکترونیک
– بهره‌مندی از کیف پول الکترونیکی
با دنبال کردن این مراحل، می‌توانید به‌راحتی از سامانه EPL استفاده کرده و فرایندهای گمرکی خود را به صورت الکترونیکی و کارآمد مدیریت کنید.
سامانه ریجستری EPL چیست؟
سامانه EPL ریجستری برای ثبت اطلاعات گوشی‌های تلفن همراه مسافری در سامانه جامع امور گمرکی (EPL) طراحی شده است تا کنترل و مدیریت گوشی‌های وارداتی و جلوگیری از قاچاق آنها را تسهیل کند. مسافرانی که گوشی همراه خود را به ایران وارد می‌کنند، باید اطلاعات گوشی را در این سامانه ثبت کنند، در غیر این صورت، گوشی آنها مسدود خواهد شد.
برای ثبت، مسافران باید به سایت EPL مراجعه کرده، در بخش “خدمات الکترونیکی” گزینه “ثبت IMEI” را انتخاب و اطلاعات گوشی را وارد کنند، سپس مبلغ حقوق گمرکی و عوارض را پرداخت نمایند تا کد فعالسازی دریافت کنند. این ثبت نام باید حداکثر تا ۱۰ روز پس از ورود به کشور انجام شود. از ۱۵ خرداد ۱۴۰۱، ثبت اطلاعات به سامانه سماح منتقل شده و مسافران باید از طریق اپلیکیشن یا سایت سماح اقدام کنند.
مزایای استفاده از سامانه EPL چیست؟
سامانه EPL مزایای متعددی برای تجار، بازرگانان و صاحبان کالا دارد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. کاهش زمان و هزینه ترخیص کالا
- حذف مراجعات حضوری: نیاز به مراجعه حضوری به گمرک برای انجام امور مربوط به ترخیص کالا از بین رفته است و این امر باعث صرفه جویی قابل توجهی در زمان و هزینه های رفت و آمد می شود.
- تسریع در فرآیند ترخیص: با استفاده از سامانه EPL، فرآیند ترخیص کالا به طور قابل توجهی سریعتر انجام می شود. این امر به دلیل الکترونیکی شدن رویه ها و حذف کاغذبازی های اداری است.
- کاهش بروکراسی اداری: بروکراسی اداری پیچیده و زمان بر در گمرک ها تا حد زیادی کاهش یافته است.
۲. افزایش شفافیت و نظارت
- اطلاعات شفاف: تمامی اطلاعات مربوط به مراحل مختلف ترخیص کالا به صورت شفاف و آنلاین در دسترس تجار و بازرگانان قرار دارد.
- کاهش فساد: با الکترونیکی شدن رویه ها و شفاف شدن اطلاعات، زمینه های فساد و رشوه تا حد زیادی از بین رفته است.
- نظارت دقیق تر: سازمان گمرک می تواند با استفاده از سامانه EPL، نظارت دقیق تری بر فرآیند ترخیص کالا داشته باشد.
۳. سهولت استفاده
- رابط کاربری ساده: سامانه EPL دارای رابط کاربری ساده و کاربرپسندی است که استفاده از آن را برای تجار و بازرگانان آسان می کند.
- دسترسی آسان: می توان از طریق اینترنت و با استفاده از هر دستگاهی مانند کامپیوتر، لپ تاپ، تبلت و گوشی هوشمند به سامانه EPL دسترسی داشت.
- ارائه آموزش های لازم: سازمان گمرک آموزش های لازم را برای استفاده از سامانه EPL به تجار و بازرگانان ارائه می دهد.
۴. سایر مزایا
- کاهش خطا: با الکترونیکی شدن رویه ها، احتمال خطای انسانی در فرآیند ترخیص کالا به حداقل رسیده است.
- صرفه جویی در مصرف کاغذ: با استفاده از سامانه EPL، نیازی به چاپ اسناد و مدارک به صورت کاغذی نیست و این امر به حفظ محیط زیست کمک می کند.
- دسترسی به اطلاعات آماری: تجار و بازرگانان می توانند از طریق سامانه EPL به اطلاعات آماری مربوط به تجارت خارجی خود دسترسی داشته باشند.
در مجموع، سامانه EPL ابزاری کارآمد و مفید برای تسهیل تجارت فرامرزی و ارتقای شفافیت و نظارت در گمرک های ایران است.
تفاوت زمان ترخیص در گذشته و حال با استفاده از سامانه EPL
در گذشته، فرآیند ترخیص کالا از گمرک در ایران به صورت حضوری و سنتی انجام می شد که موجب اتلاف وقت و هزینه های زیادی برای تجار می شد. به عنوان مثال، ترخیص کالا از دبی که برای کشورهایی مانند عربستان سعودی و فرانسه بین ۳ تا ۵ روز طول می کشید، در ایران به طور متوسط ۳۰ روز زمان می برد. این امر رقابت پذیری تجارت ایران را در سطح بین المللی به شدت کاهش می داد.
با راه اندازی سامانه EPL در سال ۱۳۹۵، تحولی در فرآیند ترخیص کالا ایجاد شد. این سامانه با الکترونیکی کردن رویه ها و حذف مراجعات حضوری، زمان ترخیص کالا را به طور قابل توجهی کاهش داده است. اکنون، ترخیص کالا از گمرک ایران در کمترین زمان ممکن انجام می شود. به عنوان مثال، ترخیص کالا از دبی که در گذشته ۳۰ روز طول می کشید، اکنون در عرض چند روز انجام می شود. برای کشورهای دیگری مانند عربستان سعودی و فرانسه که ترخیص کالا در آنها بین ۳ تا ۵ روز طول می کشید، اکنون در ایران نیز در مدت مشابه چند روز انجام می شود.
