هوای گرم باعث ایجاد مشکلاتی در ساخت، اختلاط و شکل گیری سیمان می شود و اغلب این مشکلات در هنگام عمل آوری سیمان رخ می دهد. عملیات بتن ریزی در هوای گرم، نیاز به ابزار خاص و نکات فنی بسیار دقیق دارد. با رعایت قوانین اولیه و نظارت دقیق بتن ریزی در هوای گرم، می توان از بسیاری از مشکلات جلوگیری کرد. در این مقاله از وب سایت کیلوتن سعی داریم مشکلات بتن ریزی گرم را توضیح داده و راه حل هایی برای حل این مشکلات ارائه دهیم. وبسایت کیلوتن یکی از بهترین مراجع موجود جهت اطلاع از قیمت میلگرد و قیمت تیرآهن می باشد.
عوامل موثر بر فرآیند بتن ریزی در هوای گرم
عوامل موثر در فرآیند بتن ریزی در هوای گرم شامل دمای محیط و بتن، رطوبت نسبی، سرعت باد و تابش نور خورشید هستند. این عوامل می توانند باعث تبخیر سریع آب، گیرش زودرس بتن و ایجاد ترک های متعدد در بتن شوند. برای کاهش اثرات منفی گرما، باید زمان مناسب برای بتن ریزی انتخاب شود، از یخ یا آب سرد در مخلوط بتن استفاده شود، مواد افزودنی کاهنده آب به مخلوط اضافه شود و با استفاده از روش هایی مانند کیورینگ با آب، مه پاشی یا استفاده از مواد پوششی، رطوبت سطح بتن حفظ شود. همچنین، با استفاده از سایبان یا چتر، بتن را از تابش نور خورشید محافظت کرد. انجام این اقدامات باعث کاهش اثرات منفی بتن ریزی در هوای گرم و به دست آوردن بتنی با کیفیت می شود.
مشکلات بتن ریزی در هوای گرم
مشکلات بتن ریزی در هوای گرم، به صورت تبخیر شدید آب در بتن و تسریع زمان گیرش سیمان، خود را نشان می دهد. بنابراین اگر شرایطی فراهم شود که بتن و به ویژه سطح، در تماس با هوا، خیس باقی بماند و سریع خشک نشود، مشکلی ایجاد نمی کند و طوری رفتار می کند که گویی در هوای معمولی سخت و سفت شده است. یکی از مشکلاتی که هنگام بتن ریزی در هوای گرم به وجود می آید، بدون شک افزایش سختی و قوام بتن است. بتن سخت کارآمد نیست، نیاز به انرژی و هزینه زیادی دارد و در اجرای آن مشکلاتی ایجاد می کند.
موفقیت عملیات بتن در هوای گرم، تا حد زیادی به اقدامات انجام شده برای کاهش واکنش هیدراتاسیون سیمان در بتن و به حداقل رساندن تبخیر رطوبت از بتن تازه مخلوط شده بستگی دارد. ولی به طور کلی مشکلات خاص احتمالی شامل موارد زیر است:
- تقاضای زیاد برای آب
- افزایش نرخ زیان ناشی از رکود
- کنترل مقدار هوای وارد شده به طور فزاینده دشوار است.
- تنوع بیشتر در ظاهر
- تمایل بیشتر به شکست و ترک خوردن در حین فشرده سازی پلاستیک
- افزایش تنش برای ترک های حرارتی تفاضلی
- افزایش نرخ تنظیم
- افزایش نفوذپذیری
تاثیر دمای بالا بر بتن
هوای گرم بر خواص بتن تاثیر منفی می گذارد. بتن ریزی در هوای گرم به دلیل مشکلات زیر توصیه نمی شود:
- کاهش مقاومت بتن
- کاهش پایداری ابعادی بتن
- کاهش مقاومت آب و هوایی بتن
- ترک های ناشی از جمع شدگی پلاستیک
مشکل خشک شدگی بتن در هوای گرم
هوای گرم باعث ایجاد بخار آب اضافی در بتن می شود و در نتیجه کیفیت بتن را کاهش داده و آن را شکننده می کند. اگر نگاه دقیق تری به این موضوع بیندازیم متوجه می شویم که برای حفظ انقباض خوب، باید آب بیشتری به بتن اضافه کنیم. این امر باعث کاهش نسبت آب و سیمان و کاهش دوام سیمان می شود.
به طور کلی، تبخیر سریع آب از صفحات بتنی، به سرعت حجم آن را کاهش می دهد و در نتیجه، زمان عملیات کمتر از حد انتظار است. گرما واکنش هیدراتاسیون را افزایش می دهد و زمان بتن ریزی را کوتاه می کند. کاهش سایز بتن و خشک شدن سریع آن، باعث ایجاد ترک در سطح بتن و کاهش مقاومت بتن می شود.
نکات و موارد مهم زمان بتن ریزی در هوای گرم
- دمای هر قسمت از بتن در هنگام بتن ریزی، نباید از ۳۰ درجه سانتیگراد بیشتر شود.
- دمای محیط در هنگام بتن ریزی نباید بیش از ۳۸ درجه سانتیگراد باشد. برای به دست آوردن یک بتن خوب و پایدار، ساخت بتن در دمای بین ۲۴ تا ۳۸ درجه سانتیگراد توصیه می شود.
- اجسام بتنی به خصوص اشیاء سنگی نباید در معرض نور خورشید قرار گیرند.
- ابزار، تجهیزات و وسایل تهیه، حمل و ساخت بتن مانند میکسر، پمپ، کامیون بتن باید تا حد امکان سفید بوده و با پوشش مناسب، در جای خنک و دور از نور خورشید نگهداری و نصب شود.
- فاصله زمانی بین تهیه کردن و ریختن بتن در پروژه به حداقل ممکن کاهش یابد.
- همزمان و قبل از بتن ریزی در هوای گرم، روی قالب آرماتور و بستر بتنی آب سرد بپاشید.
- در حین ساخت، محل بتنی باید از تابش مستقیم نور خورشید محافظت شود.
توصیه می شود در فصل تابستان و روزهای گرم یا هوای گرم جلوی تهیه بتن را در میانه روز گرفته و برنامه را در صبح یا عصر تعیین و اجرا کنید.
اقدامات و ملزومات مورد نیاز برای بتن ریزی در هوای گرم
در ادامه
۱. برنامه ریزی برای یک زمان خاص
در هوای گرم، بتن ریزی را می توان برای زمانی که درجه حرارت بالا نیست، برنامه ریزی کرد. به عنوان مثال، می توان آن را در شب یا صبح زود در تابستان انجام داد.
۲. خنک سازی ابزار و تجهیزات بتنی
برای جلوگیری از بالا رفتن دمای ابزارها و تجهیزات بتنی مانند چت، میکسر، چرخ دستی و غیره، باید آن ها را در سایه قرار دهید یا با کیسه های مرطوب بپوشانید. به علاوه قالب ها، فولاد تقویت کننده و بستر باید درست قبل از تماس بتن با آن ها، با آب سرد خنک شوند. خیس کردن آن ناحیه باعث خنک شدن هوای اطراف و افزایش رطوبت نسبی و در نتیجه سهولت عملیات بتن ریزی در هوای گرم می شود. این کار نه تنها باعث کاهش دما می شود، بلکه تبخیر آب از بتن را نیز کاهش می دهد.
۳. خنک سازی بتن سنگدانه
سنگدانه ها تاثیر قابل توجهی بر دمای بتن تازه دارند. زیرا ۶۰ تا ۸۰ درصد وزن کل بتن را تشکیل می دهد. این ادوات باید در یک منطقه سایه دار قرار داده شود و با آب مرطوب گردد. به دلیل این که تبخیر یک فرآیند خنک کننده است، آب پاشیدن به خوبی محیط را خنک می کند، مخصوصاً زمانی که رطوبت نسبی کم باشد. دمای سیمان تأثیر کمی بر دمای بتن تازه مخلوط شده دارد. زیرا نسبت کمی از تمام مواد تشکیل دهنده را شامل می شود.
۴. آب پاشی میلگردها و قالب
ساخت بتن یک فرآیند هیدراتاسیون است، که به آب زیادی نیاز دارد. بنابراین قالب و آرماتور باید با آب مرطوب شود، تا برای عملیات بتن ریزی در هوای گرم خیس بماند. وقتی بتن به اندازه کافی سفت شد، روی آن را با موادی مانند ماسه بپوشانید و چند روز آن را مرطوب نگه دارید. پوشش با ورقه های پلاستیکی پلی اتیلن یا استفاده از ترکیبات پخت از تبخیر به وسیله هوا یا باد جلوگیری می کند.
۵. استفاده از مواد با حرارت داخلی کم
روش دیگری که برای کنترل دمای بتن در آب و هوای گرم استفاده می شود، تغییر نوع مصالح و نسبت اختلاط آن است. به عنوان مثال، ماسه ای را انتخاب کنید که گرمای ویژه کمتری دارد. یکی از این مصالح میلگرد تقویتی است که وجود آن در سازه باعث افزایش مقاومت کششی بتن و پایین نگه داشتن دمای آن در هنگام بتن ریزی می شود. بنابراین هنگام بتن ریزی در هوای گرم، انتخاب نوع آرماتور نیز اهمیت زیادی دارد.
۶. بتن ریزی در محیط های داخلی سرپوشیده
اگر بتوانید این کار را انجام دهید، فرآیند بتن ریزی را می توان در یک منطقه متراکم در هوای گرم انجام داد تا اثرات نور خورشید از بین برود و سرعت تبخیر آب کاهش یابد.
برای به حداقل رساندن اثرات هوای گرم بر فرآیند سیمان، نکاتی را که در این مقاله خواندید به خاطر بسپارید. همچنین سعی کنید در ابتدای کار در خصوص زمان بتن ریزی در هوای گرم با پیمانکار پروژه به توافق برسید، تا بهترین نتیجه حاصل شود. در مورد نوع و ترکیب مواد به اندازه کافی تحقیق کنید تا بهترین انتخاب را داشته باشید.
